Physiotherapy
 
تعریف :  رشته فیزیوتراپی یکی از شاخه های علوم پزشکی است که با استفاده از استانداردهای بین المللی بومی شده اقدام به پیشگیری، بهبود و توانبخشی آسیب ها و بیماریهای ناشی از سن و یا عوامل محیطی منجر به اختلال عملکرد می نماید. دانش آموختگان فیزیوتراپی به عنوان یکی از اعضای تیم سلامت در درمان اختلالات جسمی، حرکتی در چهار حیطه پیشگیری، درمان، مدیریت و مشاوره به ارزیابی و شناسایی، پیشگیری و درمان فیزیوتراپی ، مشکلات و محدودیت های عملکردی و ناتوانی های مرتبط با حرکت بیماران با ارجاع توسط پزشک می پردازند.

تاریخچه فیزیوتراپی در جهان و ایران :

در 3000 سال قبل از میلاد ژاپنی ها آبهای معدنی را برای درمان برخی امراض تجویز می کردند. در متون طب سنتی ایران نیز استفاده از عوامل فیزیکی برای معالجه بیماران به وفور یافت می شود. بعد از جنگ جهانی اول بازماندگان معلول و ناتوان زیادی به جا ماند و فیزیوتراپی به عنوان یک راه حل برای درمان اختلالات حرکتی آنها مورد توجه قرار گرفت. همگاه با رشد و پیشرفت های علمی و تکنیکی در زمینه های مختلف پزشکی، فیزیوتراپی نیز به عنوان شاخه ای از علوم پزشکی روز به روز گسترده شد و در بیشتر دانشگاههای معتبر جهانی تدریس و جایگاه ویژه ای پیدا کرده است.

85 سال پیش رشته فیزیوتراپی وارد ایران شد. تا اینکه در سال 1320 یک پزشک بخشی از فضای مطب خود را به فیزیوتراپی اختصاص داد. اولین مرکز فیزیوتراپی نوین در اواخر دهه 30 در یک درمانگاه خیریه تاسیس شد که توسط خارجیان اداره می شد. پس ازآن مراکز فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپیست ها ی دانش آموخته ایرانی اداره شد. در حال حاضر مراکز فیزیوتراپی در تمامی شهر های ایران دایر است و روزانه دهها نفر برای درمان به این مراکز مراجعه می کنند.

اولین مرکز آموزش دانشگاهی فیزیوتراپی با عنوان موسسه عالی فیزیوتراپی در اوایل دهه 40 توسط سازمان بهداشت جهانی در تهران تاسیس شد. در حال حاضر مراکز آموزشی متعددی در دانشگاههای کشور دایر بوده و همگی در سطح مقطع کارشناسی فیزیوتراپی دانشجو می پذیرند. لازم به ذکر است که در سال 1367 دوره کارشناسی ارشد نا پیوسته فیزیوتراپی و در سال 1375 دوره دکتری تخصصی (PhD) این رشته به تصویب رسید. برخی از دانشگاهها در تربیت دانش آموختگان مقاطع تحصیلات تکمیلی کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی فعال هستند.

ابزار و عملکرد :

در علم فیزیوتراپی، تسلط بر آناتومی، کینزیولوژی ( حرکت‌شناسی) و فیزیولوژی حرکت از اهمیت بیشتری برخوردار است. برهمین اساس فیزیوتراپی به عنوان درمان علمی و بر پایه تحصیلات عالی و بالینی بوده و همزمان با توسعه دانش پزشکی به یکی از ارکان درمان های نوین پزشکی تبدیل شده است.
اصلی ترین هنر و تخصص فیزیوتراپیست توانایی انجام مهارتهای دستی و حرکت درمانی است که در جهت پیشگیری از بسیاری بیماریها و درمان و توانبخشی افراد جامعه بکارگرفته می شود. همراه با این تکنیک ها از خواص مدالیته های مختلف، امواج صوتی، میدان های مغناطیسی، لیزر، شاک ویو، امواج رادیویی و خواص درمانی آب، سرما و گرما نیز استفاده می شود تا دستیابی به این اهداف آسانتر گردد.
این نوع از درمان ها منحصراً توسط فیزیوتراپیست های فارغ التحصیل از دانشکده های توانبخشی انجام می شود که آموزشهای علمی را طی کرده و درمانهای بالینی را بخوبی فراگرفته اند. دیدگاه منحصربه فرد فیزیوتراپیست از بیمار و شناخت ویژه اش از عملکرد و ساختار طبیعی بدن در کنار معاینه و ارزیابی دقیق، به وی این توانایی را می دهد تا بیماران را در جهت رسیدن به اهدافی مانند پیشگیری از بیماریها, تطابق افراد با محیط کار, افزایش سطح کیفیت زندگی افراد, کاهش نیاز به برخی جراحی ها و درمانهای دارویی طولانی مدت که عوارضی نیز درپی دارند سوق دهند.
روشهای درمانی فیزیوتراپی دارای شواهد و پایه علمی و تحقیقاتی تخصصی بوده و با درمان هایی مانند طب فیزیکی، کایروپراکتیک، طب سنتی، ورزش درمانی و ماساژدرمانی، اگرچه در برخی موارد جزئی نقاط مشترکی دارند، متفاوت می باشد.
روش های درمانی:  

سر فصل درمان های فیزیوتراپی شامل موارد زیر است:

-Electrotherapy

-Exercise therapy

-Manual therapy

-Mechano-therapy

-Taping technique

-Dry needling

-Patient education

-Relaxation therapy

حیطه های کاربرد: 

     مهمترین حیطه‌های فعالیت فیزیوتراپی موارد زیر است:

• بیماریهای سیستم عضلانی – اسکلتی (ارتوپدی)

• بیماریهای سیستم قلبی، عروقی و تنفسی

• بیماریهای سیستم اعصاب محیطی و مرکزی

• بیماریهای پوستی و سوختگی ها

• درد و کنترل درد

• بیماریهای شغلی و اختلالات پاسچر

• بیماری های زنان و زایمان و اختلالات کف لگن

• بیماری های کودکان

• آسیب های ورزشی

• بیماریهای روماتیسمی

• سالمندان

• بیماران بستری در مراکز درمانی

• کاهش عوارض انواع جراحی ها

 

پیشگامی فیزیوتراپیست‌ها در سیستم‌های بین‌المللی سلامت :

       عناصری که توانسته‌ فیزیوتراپیست ها را در کشورهای مختلف تبدیل به عناصر پیشرو و در ذات خود مدیری شایسته

       برای بهبود سلامت کند عبارتند از :

• بیمار محوری

• درمان مبتنی بر شواهد

• آشنایی با کاربرد اصول مدیریت در فرایند درمان

• مشارکت بیمار در درمان به عنوان یک عضو در تیم درمان

• دیدگاه کلی نگری به بیمار و بیماری

• نگاه ویژه به سبک زندگی بیمار

• دیدگاه اقتصادی

• غیرتهاجمی بودن

• اعتقاد به بهبود فرایندها در سیستم‌های سلامت

• یکپارچه دیدن خطوط پیشگیری، درمان و توانبخشی در سیستم سلامت

• تغییر الگوی بیماری

• آشنایی با تئوری‌های مبتنی بر حرکت

 از بین این ویژگی‌ها، مهمترین عناصری که فیزیوتراپی را مقبول و مطلوب آحاد جامعه نموده است، دیدگاه بیمارنگر به جای بیماری نگر، غیر تهاجمی بودن، دیدگاه سلامت‌نگر و کل‌نگری آن می باشد.

وظایف فیزیوتراپیست:

فیزیوتراپیست می تواند با مدرک کارشناسی فیزیوتراپی (BSPT)، کارشناسی ارشد فیزیوتراپی (MSPT)، دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی (DPT) و دکترای تخصصی فیزیوتراپی (PhD) در کلینیک های درمانی به عنوان مسئول فنی و درمانگر انجام وظیفه کند.
وظایف فیزیوتراپیست به شرح زیر است:

• تشکیل پرونده جهت بیماران فیزیوتراپی

• ثبت کلیه نکات مربوط به بیمار و مراحل درمان و کلیه وقایع در حین درمان

• آموزش و توصیه به بیماران و همراهان آنها

• شرکت در بازآموزی‌ها بطور سالیانه و ارائه مدارک مربوطه

• رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای

• بررسی و معاینه انفرادی و گروهی نقص‌های بالقوه یا بالفعل، محدودیتهای عملکردی و ناتوانایی ها

• تشخیص محدودیتهای حرکتی، ناتوانی ها یا بیماری‌ها

• طراحی و برنامه ریزی برای درمان

• ارائه مشاوره به بیمار

• اجرای مداخلات درمانی مانند: منوال تراپی، الکتروتراپی، تمرین درمانی، هیدروتراپی، ...

• ارزیابی پیشرفت بیمار

• ثبت مراحل درمان

• تهیه گزارش درمان در پایان آخرین جلسه درمانی جهت ارائه به پزشک ارجاع دهنده

 

آینده فیزیوتراپی:

آنچه مسلم است درمان های غیرتهاجمی که بر شواهد مستحکم پایه گذاری شده اند، نقش انکارناپذیری در بهبود سطح سلامت جامعه خواهند داشت. درمانی کم هزینه، کم عارضه و مؤثر مانند فیزیوتراپی، با سرعت هرچه تمام تر ارتقاء یافته و بیش از پیش مورد اقبال جامعه قرار خواهد گرفت.