فهرست

رشته گفتاردرمانی

 معرفی رشته گفتار درمانی (Speech Language Pathology) :

تعریف: گفتاردرمانی یا آسیب شناسی گفتار و زبان ، یکی از شاخه های توانبخشی می باشد که به ارزیابی و درمان انواع اختلالات گفتار و زبان می پردازد. هر فردی با مشکل برقراری ارتباط  با دیگران به ویژه از راه گفتار و زبان به گفتاردرمانی نیاز دارد و محدود به سن و دوره ی خاصی از زندگی نیست. گفتاردرمانگران  تلاش می کنند تا بالاترین و بیشترین توانایی فرد در ارتباط را به کار گیرند و برای رسیدن به اهداف خود از علوم مختلف مانند روانشناسی، آناتومی، علوم اعصاب و...استفاده می کنند. دانش آموختگان گفتاردرمانی به عنوان یکی از اعضای تیم سلامت در تشخیص، ارزیابی و درمان انواع اختلالات مرتبط با گفتار و زبان با منشاء مادرزادی، نورولوژیک، غیر نورولوژیک و ...می پردازد.

تاریخچه گفتاردرمانی:

بیشتر منابع، ظهور رشته ی آسیب شناسی گفتار و زبان را از ایالات متحده و حدود سال 1925 میلادی ذکر می کنند. در ایران نیز پذیرش دانشجو در این رشته از سال 1352 آغاز شد و تا سال 1371 دانشجویان این رشته در مقطع کارشناسی فارغ التحصیل می شدند. از این سال به بعد پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته نیز انجام شد. هم چنین از سال 1385 پذیرش مقطع دکتری آغاز شده و در حال حاضر در هر سه مقطع پذیرش دانشجو انجام می شود. دانشکده توانبخشی بابل در حال حاضر هر ساله در مقطع کارشناسی دانشجو جذب می نماید.

گفتاردرمانگر به ارزیابی، تشخیص و درمان اختلالات:

 لکنت، اختلالات تلفظ و تولید، اختلال خواندن، اختلال پردازش شنیداری مرکزی، آسیب ویژه زبانی، اتیسم، کم توان ذهنی، اختلالات یادگیری، تاخیر در رشد گفتار و زبان، کم شنوایی، شکاف کام و لب، دیزارتری و آپراکسی، آفازی (زبان پریشی)، اختلالات صوت و بلع نوزادان، کودکان و بزرگسالان می پردازد.

واحدهای درسی رشته گفتاردرمانی در دانشگاه:

اصول توانبخشی ، اصطلاحات پزشکی و زبان تخصصی، زبان شناسی و آوا شناسی ، بافت شناسی و آسیب شناسی ، آناتومی و فیزیولوژی، شنوایی شناسی و روشهای ارزیابی دستگاه شنوایی، فیزیک صوت، بهداشت عمومی و کمک های اولیه، روانشناسی عمومی، روانشناسی رشد، روانشناسی کودک و نوجوان، روانشناسی زبان، الگوهای پردازش گفتار و زبان، رشد روانی حرکتی و اختلالات آن، آمار و پژوهش مقدماتی، ژنتیک پزشکی و سندروم های دارای اختلالات گفتار و زبان، ارتودنسی در رابطه با گفتار ، بیماری های گوش/ گلو / بینی و حنجره، بیماری های اعصاب مربوط به گفتار ، مبانی گفتار درمانی، رشد و تکامل گفتار و زبان، بهداشت/ پیشگیری و مشاوره در گفتار درمانی، روشهای بالینی در اختلالات گفتار و زبان، نابسامانی های گفتار و زبان در آسیب دیدگی شنوایی، نابسامانی های زبانی ویژه در دوران رشد، اختلالات خواندن و نوشتن در دوران رشد، لکنت، زبان پریشی بزرگسال، اختلالات تلفظ صداهای گفتاری ، اختلال در تشدید، اختلال بلع، تشخیص افتراقی در اختلالات گفتار و زبان، مدیریت در گفتار درمانی، طرح و پژوهش و دروس کارآموزی در عرصه که دانشجویان در بیمارستان ها آموزش لازم را می بینند.

وظایف یک گفتاردرمانگر به شرح زیر است:

  • مشاهده دقیق علائم بیمار و ثبت کلیه موارد مربوط به بیمار
  • تشکیل پرونده بیماران
  • آموزش و مشاوره به به بیماران و همراهان
  • رعایت اصول اخلاق حرفه‌ای
  • ارزیابی دقیق با استفاده از آزمون های رسمی و غیر رسمی و یا دستگاه های مرتبط
  • طراحی و برنامه ریزی برای درمان
  • ارائه مداخلات درمانی بر مبنای تئوری های علمی موجود
  • ارزیابی پیشرفت بیمار با استفاده از ابزارهای رسمی یا غیر رسمی
  • ثبت تمامی مراحل درمان
  • شرکت در دوره های بازآموزی‌ و وبینارهای آموزشی
  • تهیه گزارش روند درمان و تکمیل پرونده بیمار در طول درمان
  • ارجاع به موقع بیماران در صورت لزوم به سایر متخصصین

آینده شغلی دانش آموختگان رشته گفتاردرمانی:

فارغ التحصیلان رشته گفتاردرمانی می توانند در سه بخش دولتی ، غیر دولتی  و خصوصی  مشغول به کار شوند:

 

  • بخش دولتی از جمله دانشگاه ها ، بیمارستان ها، درمانگاه ها، مراکز کاشت حلزون ، آموزش و پرورش استثنائی و سازمان بهزیستی
  • بخش غیر دولتی از جمله مراکز توانبخشی ذهنی، مراکز توانبخشی جسمی- حرکتی ، مراکز توانبخشی اتیسم و...
  • بخش خصوصی از جمله تاسیس مطب، درمانگاه و بیمارستان های خصوصی.

 

مزیت های گفتاردرمانی:

  • مشکلات گفتاری و ارتباطی در هر سنی باعث کاهش اعتماد به نفس افراد می شود و مشکلاتی مانند افسردگی و گوشه گیری را با خود به همراه می آورد. اختلالات گفتار  و زبان در کودکان می تواند به مشکلاتی در خواندن و نوشتن منجر شود.
  • گفتاردرمانی باعث می شود که اعتماد به نفس در کودکان و بزرگسالان در اثر بهبود مهارت های گفتاری و ارتباطی تقویت شود تا بتوانند به خوبی در جامعه فعالیت کرده و از سایر مشکلات پیشگیری کنند.

عامل نتیجه بخشی گفتاردرمانی:

مهم ترین عامل نتیجه بخش بودن گفتاردرمانی، تداوم و زمان شروع  درمان است. با توجه به میزان مشکل و سن و شرایط جسمی افراد، این مدت زمان فرق می کند.